Jeoloji Mühendisliği Bölümünün kuruluşu, Maden Tetkik ve Arama Enstitüsünün (MTA) kurucularından ve uzun yıllar genel müdürlüğünü yapan Sayın Doç. Dr. Sadrettin Alpan’ın MTA bünyesinde maden arama ve değerlendirme alanlarında insan gücü yetiştirecek bir fakülte açma isteği ile başlar. Kendisi bu düşüncesini, ODTÜ Mütevelli Heyetinde birlikte çalıştığı ilk ve onursal rektörümüz Sayın İhsan Doğramacı’ya açması ve daha sonra bu düşünceye hizmet edecek bir enstitünün Hacettepe Üniversitesi bünyesinde açılmasının çok yararlı olacağı kararına varılmasıyla hız kazanır. Kurucumuz Prof.Dr.İsmail Gürol Ataman’ın Üniversitemiz Kimya Bölümünde o zamanki dekanımız Prof.Dr.Cemal Şenvar’ın desteği ile göreve başlaması, ardından MTA ile Üniversitemiz arasında yapılan on yıllık bir protokol anlaşması ile Yerbilimleri Enstitüsü, daha sonrada Jeoloji ve Maden Mühendislikleri Bölümleri kurulur. Yerbilimler Enstitüsü ile Jeoloji Mühendisliği Bölümü ile Maden Mühendisliği Bölümünün kuruluşunun ilk yıllarında, başta MTA olmak üzere Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığının (TPAO, Devlet Su İşlerinin (DSİ) ve Fransız Hükümetinin çok büyük katkıları ve destekleri olmuştur. Bu kurumlarla olan yakın işbirliği çalışmaları halen devam etmektedir. Jeoloji Mühendisliğ Bölümü, yukarıda belirtidiği gibi, Türkiye’nin yerbilimlerindeki insan gücü ihtiyacını karşılamak üzere Fen ve Mühendislik Fakültesi bünyesinde 30.04.1968 tarih ve 222 sayılı Hacettepe Üniversitesi Senatosunun kararıyla kurulan Yerbilimleri Enstitüsüne bağlı olarak 1968 yılında kurulmuş ve aynı yıl eğitim-öğretime başlamıştır. 1967 yılında kurulan Fen ve Sosyal Bilimler Fakültesi, 1968 yılında Fen ve Mühendislik Fakültesi ile Sosyal ve İdari Bilimler Fakültesine ayrılmıştır. Fen ve Mühendislik Fakültesinin de 1971 yılında bölünerek Fen Fakültesi ve Mühendislik Fakültesi şeklinde iki ayrı fakülteye ayrılmasından sonra Jeoloji Mühendisliği Bölümü Yerbilimler Enstitüsü şemsiyesi altında Mühendislik Fakültesine bağlanmıştır. 1973 yılında üniversitelerde yapılan yeni bir düzenleme sonucunda da, Yerbilimleri Enstitüsünden ayrılarak doğrudan Mühendislik Fakültesine bağlanmıştır. Ancak lisanüstü eğitim-öğretim Mezuniyet Sonrası Eğitim fakültesinde (MESEF), enstitünün varlığına 1981 yılında son verimesine kadar Yerbilimler Enstitüsünün çatısı altında devam etmiştir. 1977 yılında kurulan Hidrojeoloji Mühendisliği Bölümü, Yüksek Öğretim Kurulu tarafından 1983 yılında kapatılmış ve Jeoloji Mühendiliği Bölümüne bir anabilim dalı olarak (Hidrojeoloji Anabilim Dalı) bağlanmıştır. Lisans ve lisansüstü düzeyde yürütülen eğitim-öğretim programları da, Jeoloji Mühendisliği Bölümü bünyesinde ikinci bir program (Hidrojeoloji Mühendisliği Eğitim-Öğretim Programı) olarak yürütülmektedir. Lisans eğitim – öğretim programı 1968 yılında 5 yıllık olarak başlatılmış, 1969 yılında ise 6 yıla çıkarımıştır. 6 yıllık program, üniversitelerde yapılan değişiklikle bölümün Mühendislik Fakültesine bağlanmasına kadar, 1973 yılına kadar sürdürülmüştür. Bu sürede “Yüksek Mühendislik” derecesi ve Jeoloji Mühendisliği (Maden) ünvanıyla diplomalar verilmiştir.1973 yılından itibaren ise 4 yıllık lisans eğitimine geçilmiştir. Başlangıçta maden aramalarına ve değerlendirilmesine yönelik eğitim uygulanması nedeniyle diplomalara yazılan (Maden) kelimesi ve Jeoloji mühendisliği (Hidrojeoloji) diplomasındaki Hidrojeoloji kelimeleri ilerleyen yıllarda uygulanan eğitim-öğretim programında yapılan değişikliklere bağlı olarak 1997 yılında diplomalardan kaldırılmıştır. Bu tarihten sonra diplomalarda “Jeoloji Mühendsliği Eğitim-Öğretim Programı”ndan ve “Hidrojeoloji Mühendsliği Eğitim-Öğretim Programı”ndan mezun olduğu belirtilmiştir. 1983 yılında başlatılan 1/3 oranındaki yabancı dille eğitimden 2006 yılında vaz geçilerek yeniden Türkçe eğitime geçilmiştir. Eğitim-öğretime başlanılan 1968 yılından 2009 yılına kadar öğrencilerimiz zorunlu yabancı dil hazırlık sınıfı okumuşlardır. Yabancı dil hazırlık isteğe bağlı olarak devam etmektedir. Bölümümüzde, Fen Bilimleri Enstitüsüne bağlı olarak, halen lisans ve lisansüstü (yüksek lisans ve doktora) düzeyde Jeoloji ve hidrojeoloji eğitim-öğretim programları yürütülmektedir. Eylül 2017 itibari ile bölümümüzün lisans programından 2901, yüksek lisans ve doktora programlarından ise 495 öğrenci mezun olmuştur.